معماری و طراحی داخلی امروزی در مناطق گرم و خشک
آب و هوای فلات مرکزی ایران همیشه دارای آب و هوای گرم و خشک بوده. بارش باران به میزان کم و دمای شب و روز همیشه با اختلاف زیادی است. با بررسی ها و مطالعات انجام گرفته در خصوص آب و هوا و معماری به این مهم دست یافتیم که می توان ارتباطی بین این دوایجاد کرد. این مطالعات را می توان با عنوان طراحی داخلی مناطق گرم و خشک بررسی کرد.
طراحی داخلی مناطق گرم و خشک
گروه هنری پرگار معتقد است با استفاده از این روشها می توان در مسیر صرفه جویی مصرف انرژی ساختمان های عصر حاضر و با مطالعات و تجربیات گذشتگان قدم موفقی برداشت.
روش های مدرن بر پایه ی مطالعات انجام گرفته روی معماری مناطق کویری ایران آسایش را در محیط ها و ساختمان های امروزی فراهم می کند.
رعایت تراکم و فشردگی در طراحی نقشه ساختمان های مناطق خشک و گرم
فشردگی و تراکم را در طراحی پلان ساختمان های گرم و خشک رعایت می کنند. با فشردگی وتراکم سطوح خارجی مرتبط با محیط بیرون و میزان تبادل حرارت در تابستان و زمستان در محیط های داخلی به حداقل می رسد.
سایه دیوارها در طراحی های متراکم سایه ایجاد کرده و از تابش مستقیم نور خورشید به جداره ها جلوگیری می کند. با این طراحی اندازه تبادل حرارت در فصول سرد و گرم سال کاهش می یابد.
حیاط و بالکن (ایوان) در ساختمان های نواحی گرم و خشک
حیاط هایی با پوشش گیاهی طراحی شده و ایوان های عمیق و بزرگ و ارتفاع زیاد باعث بهبود هوای داخل فضای ساختمان میشوند.
تصویر زیر نمایی از یک ویلا در زرندیه ساوه است که شمس نامیده شده است. این ویلای مدرن با بهره گیری از نکات و طراحی های امروزی مناسب برای اقلیم گرم و خشک طراحی شده است.
تراس باز این ویلا نمایانگر طراحی معماری اقلیم گرم و خشک می باشد.
در خانه های قدیمی یک حیاط مرکزی و باغچه ها به شکل گودال طراحی و اجرا می شده، برای جذب رطوبت در اقلیم خشک نواحی از سطح گیاه کاری شده حوض آب و فواره ای در وسط آن به کار گماشته می شد تا رطوبت با توجه به سرمای شب های کویری در مدت شب در محیط باقی مانده و نشست کند. و به گونه ای ذخیره شود.
و در ادامه در طول روز که تابش آفتاب فوق العاده بالاست و دمای خارج از ساختمان به بالاترین میزان خود می رسد هوای حیاط معتدل شود.
همه موارد ذکر شده کارهایی است که در قدیم استفاده می شد. اما امروزه با پیشرفت معماری همان تمهیدات کمی امروزی تر می شوند.
تصویر زیر از خانه باغی زیبا وخاطره انگیز در شهر یزد می باشد که می توان به حوض آن اشاره کرد.
تاثیر درها و پنجره ها در طراحی معماری داخلی اقلیم گرم و خشک
در طراحی و اجرای معماری داخلی اقلیم گرم و خشک سعی می شود تا پنجره ها ودرها در سطوح خارجی به سمت معابر با کمترین تعداد ممکن طراحی شود. این طراحی برای این است که فضای داخل ساختمان کمتر گرمای بیرون را جذب کند.
و با توجه به اینکه گرد و خاک در مناطق گرم و خشک به مقدار فراوان یافت می شود، این طراحی باعث می شود گرد و خاک کمتر به فضای داخل ساختمان راه پیدا کند.
پنجره ها و درهای بیرون باز شود در ابعاد کوچک طراحی می شوند. اندازه ی کوچک آنها به این دلیل است که با بالا رفتن هوای گرم و تابش اشعه های خورشید اینکار کنترل شده انجام بگیرد و تهویه هوا بهتر صورت پذیرد.
همینطور استفاده از سایبان های بیرونی نیز می تواند به تهویه و خنکی فضای داخل کمک کند. از معماری مناطق گرم وخشک از گذشته تا کنون استفاده می شده.
در خانه های کویری درب و پنجره ها به حیاط مرکزی باز می شدند تا تحت تاثیر شرایط و آب و هوای بیرون از ساختمان نباشند.
کاربرد مصالح دارای ظرفیت حرارتی بالا در معماری داخلی اقلیم گرم و خشک
مصالح با ظرفیت حرارتی بالا در مناطق خشک و گرم بسیار مناسب است. مصالح برای این مناطق باعث خواهد شد گرمای فضای اطراف ساختمان با تاخیر بیشتری از سطح دیوار گذر کرده و به محیط داخل وارد شود.
استفاده از آجر گزینه مناسبی برای مصالح این مناطق با اقلیم گرم و خشک می باشد.
خاک و گل ظرفیت حرارتی بالایی دارند. در طراحی و اجرای سبک معماری گذشته کشورمان خشت و گل بهترین گزینه برای ساختمان سازی در نواحی کویری بود.
عملکرد خشت به این صورت است که پس از گذشت هفت الی نه ساعت گرمای فضای بیرون در مصالح ذخیره شده و به وقت شب که هوا سرد و خشک است، حرارات از بین رفته باعث تعادل هوای داخل محیط می شود.
اکثرا مصالح بکار برده شده در این مناطق به رنگ روشن است. رنگ های روشن دیوارهای ساختمان باعث انعکاس نور خورشید شده و همینطور صاف و صیقلی تر خواهند بود.
تعبیه حوضخانه و پاسیو در داخل ساختمان های نواحی گرم و خشک
آب ظرفیت گرمایی بسیار بالایی دارد. زمان های قدیم معماران با امکانات و روش های خلاقانه آب را به داخل خانه می آوردند تا دمای هوا به تعادل رسیده و فضای مطبوع تری بوجود بیاورند.
یکی از ویژگی های خانه های ایرانی قدیم حوضخانه بود که در بالای آن گنبدخانه ای وجود داشت. این حوض در مرکز خانه باعث انعکاس تصویر، رطوبت و همینطور خنکی می شد.
حوضخانه، پاسیو و تعدادی گلدان در اطراف آن که در طراحی های داخلی امروزی نیز شاهد آن هستیم، بی شباهت به معماری گذشته نیست.
این روش کاربرد خوبی برای مقابله با گرما دارد.
تهیه و تنظیم آتلیه هنری و معماری پرگار